«وب سایت مهاجرت ایرانی به هیچ عنوان قصد تشویق بازدیدکنندگان برای اخذ پناهندگی آلمان یا کشورهای دیگر را ندارد. پناهندگی در هر کشوری پیچیدگی های فراوانی داشته و مشکلات بسیار زیادی را ازجمله مشکلات روحی، مشکلات اجتماعی و... برای خود فرد ایجاد می نماید. بنابراین به ایرانیان عزیز توصیه می کنیم به هیچ وجه پناهندگی را به عنوان یک گزینه برای مهاجرت در نظر نگیرند و درصورتی که قصد مهاجرت دارند روش های دیگری را برای این منظور انتخاب نمایند. تنها هدف ما از ایجاد این صفحه بازگو کردن قوانین بین المللی و قوانین کشورها در مورد پناهندگی و پناهجویان است.»
تعداد درخواستهای پناهندگی در آلمان در سالهای اخیر به طور بیسابقهای افزایش داشته است. اما زندگی یک پناهجو پس از ورود به خاک آلمان چه شکلی دارد و او چه مراحلی را تا زمان قبول یا رد درخواست خود پشت سر میگذارد؟
طبق قانون، پناهجویان باید به نسبت جمعیت ۱۶ ایالت آلمان میان آنها تقسیم شوند. چنانچه شمار ساکنان یک ایالت بیشتر باشد، باید به همان نسبت نیز تعداد بیشتری پناهجو بپذیرد. در برخی موارد نیز تقسیم پناهجویان به ظرفیت اقامتگاهها و کشور زادگاه آنان بستگی دارد.
متقاضیان دریافت پناهندگی آلمان، باید ابتدا یا در اداره کنترل مرزی، اداره پلیس یا یک اداره مربوطه دیگر درخواست پناهندگی خود را ثبت کند. شخص متقاضی پناهندگی سپس به یکی از اقامتگاههای موقت پناهندگان منتقل میشود. در آنجا تصمیم گرفته خواهد شد که وی به کدام ایالت و شهر فرستاده شود.
اما پس از اعلام پناهندگی، سوابق فرد و همراهانش در زمینه دوبلین سه (Dublin III) بررسی میشود. این پروسه که معمولاً توسط پلیس آلمان بررسی میشود، بدین منظور است که فرد شهروند سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا نبوده و یا قبلاً در این کشورها اعلام پناهندگی نکرده باشد. اگر خلاف این موضوع به اثبات برسد (بعنوان مثال اگر اثر انگشت او در فایلهای کشور دیگری پیدا شده و یا دارای سکه، اسکناس، بلیط قطار یا آیتمهایی از این قبیل مربوط به کشورهای اتحادیه اروپا باشد)، پلیس شخص را به همان کشور دیپورت خواهد نمود.
اگر متقاضی این بخش از بررسی را پشت سر بگذارد، وارد پروسه اصلی پناهندگی در آلمان خواهد شد.
آلمان جزو کشورهایی است که قوانین کنوانسیون مربوط به پناهندگان که در سال 1951 میلادی تصویب شده را امضا کرده و از آن زمان جزو کشورهایی بوده که هرساله تعداد قابل توجهی از پناهندگان را می پذیرد. البته این مسئله به این معنی نیست تاکنون هیچ یک از پرونده های پناهجویان رد شده بلکه در سالهای اخیر حتی بسیاری از آنها از این کشور اخراج (دیپورت) شده اند.
متاسفانه در طول سالهای اخیر قاچاقچیان انسان توانسته اند با وعده های دروغین بسیاری از جوانانی که مایل به مهاجرت به آلمان و یا سایر کشورهای اروپایی بوده اند را فریب دهند و در بسیاری از موارد نه تنها این پناهجویان موفق به رسیدن به کشور مورد نظر (مانند آلمان) نشده و جانشان به خطر افتاده، بلکه حتی بسیاری از پناهندگانی که به کشور مورد نظر رسیده اند، در نهایت موفق به اخذ پناهندگی نشده اند.
پروسه اصلی پناهندگی در آلمان، شامل دو مرحله میشود:
مرحله اول
اقامتگاههای موقت غالبا ساختمانهایی بزرگ و دارای حفاظ هستند که دارای ایستگاه پلیس، پزشک، سالن غذاخوری و سالنهای خواب باظرفیت بسیار زیاد میباشند. هر پناهجو حدود ۶ و نیم متر مربع فضای شخصی در این اقامتگاهها در اختیار خواهد داشت.
در این اقامتگاهها اطلاعات شخصی اولیه در مورد پناهجو جمعآوری شده و عکس و اثرانگشت وی نیز در سیستم ثبت می گردد. (معمولا از پناهندگان زیر 14 سال، ثبت این اطلاعات خواسته نمی شود) سپس اثرانگشت به سازمان فدرال جنایی آلمان فرستاده شده تا مشخص گردد آیا پناهجو در کشور اروپایی دیگری نیز تقاضای پناهندگی داده است یا خیر. پناهجو باید در زمان تشکیل پرونده پناهندگی در اقامتگاه مورد نظر، حضور داشته باشد و نمی تواند برای مثال با استفاده پست مدارک را جهت آغاز پروسه پناهندگی ارسال کند.
در این اقامتگاهها کارکنان اداره مهاجرت و پناهندگی آلمان، از متقاضیان پناهندگی دلیل خروج آنان از کشور زادگاهشان را سوال کرده و چنانچه پناهجو قادر به تکلم به زبان آلمانی نباشد، مترجمی (که ممکن است خانم یا آقا باشد) جهت ترجمه گفتهها حضور مییابد. همچنین ممکن است در این مرحله سئوالات دیگری از قبیل محل سکونت فرد، خانواده وی و زبان هایی که قادر به تکلم است پرسیده شود. پروتکل این پرسش و پاسخ در نهایت آماده شده و طبق آن تصمیم گرفته میشود که آیا برای شخص متقاضی پرونده پناهندگی باز شود یا خیر. (البته پیش از انجام این مصاحبه، متقاضی پناهندگی آلمان باید حتی الامکان کلیه مدارک لازم از جمله دعوتنامه تعیین وقت صادر شده از طرف اداره امور مهاجرت و پناهندگی و مدارک ورود به آلمان را نیز همراه خود داشته باشد)
پس از ارائه درخواست رسمی پناهندگی از سوی پناهجو، یک گواهی اجازه اقامت موقت برای وی تا زمان مشخص شدن وضعیت وی صادر می شود.
البته تا زمانی که درخواست پناهندگی متقاضیان پذیرفته نشده، آنها حق کار در آلمان و امور دیگری از جمله حق بیمه ندارند.
مرحله دوم
ایستگاه دوم برای کسانی که درخواست پناهندگیشان پذیرفته و پروندهای برایشان باز شده است، بستگی به یک سیستم کامپیوتری دارد که تعیین میکند پناهجو به کدام ایالت آلمان فرستاده شود. متقاضی پناهندگی سپس در شهری که سیستم آن را تعیین کرده، در یک اقامتگاه گروهی اسکان داده میشود. بسیاری از متقاضیان خواستار اسکان در شهر یا ایالتی هستند که در آن خویشاوند یا دوستی دارند.در این موارد تنها به درخواست متقاضیان زیر سن قانونی یا کسانی که همسرشان در آن ایالت سکونت دارد، پاسخ مثبت داده خواهد شد.
از ابتدای سال جاری میلادی پناهجویان اجازه سفر در سراسر آلمان را دریافت کردهاند. تا پیش از آن این افراد تنها میتوانستند در محدوده محل استقرار خودشان تردد داشته باشند.
در این مرحله شخص متقاضی پناهندگی اجازه کار نیز دارد، اما با این حال شانس پیدا کردن کار بسیار پایین است. افراد بیکارماهانه ۳۵۲ یورو دریافت میکنند که این مبلغ حداکثر برای ۱۵ ماه پرداخت میشود. هزینه محل سکونت و گرمایش آن نیز از سوی نهادهای ایالتی پرداخت میشوند.
در این میان کمکهای مالی دیگری نیز ممکن است در اختیار پناهجو قرار گیرد که تأمینکننده این هزینهها نه دولت ایالتی که دولت فدرال آلمان است.
طولانی شدن زمان رسیدگی به درخواست پناهندگی
رسیدگی به درخواستهای پناهندگی در اصل نباید بیش از سه ماه به طول انجامد اما معمولا بیش از زمان یاد شده طول میکشد و گاهی حتی به یک سال یا بیشتر نیز کشیده میشود. افزایش شمار درخواستهای پناهندگی در آلمان در سالهای اخیر به گفته مسئولان، یکی از دلایل اصلی طولانی شدن زمان رسیدگی به درخواستهاست.
پاسخ نهایی در مورد پذیرش یا عدم پذیرش درخواست پناهندگی همواره به صورت کتبی در اختیار فرد پناهجو قرار میگیرد. پس از گذشت این مدت دوباره پرونده بررسی خواهد شد. (به ویژه با افزایش تعداد پناهجویان از کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا به سمت اروپا که مقصد بسیاری از آنها کشور آلمان است)
ماندن در آلمان برای پناهجویانی که تقاضای پناهندگی آنها رد شده
پناهجویانی که موفق به دریافت پناهندگی آلمان نشده اند، می توانند از روش های دیگری نیز در آلمان بمانند. یکی از این روش ها گذراندن دوره های فنی - حرفه ای به نام آوسبیلدونگ (Ausbildung) در کنار یادگیری زبان آلمانی است. این دوره ها در مراکزی برگزار می شود که دوره های فنی یک تا سه ساله در رشته های مختلف برای متقاضیان برگزار شده و آنها جهت ورود به بازار کار آلمان آماده می شوند.
امروزه به پناهجویان توصیه می شود که از همان ابتدای ورود به آلمان جهت ثبت نام و حضور در این دوره ها اقدام کنند تا در صورتی که بهر دلیل درخواست های پناهندگی آنها در آلمان رد شد، بتوانند با گذراندن این دوره ها جهت کار در آلمان آماده شده و بتوانند پس از پایان این دوره ها اقامت موقت آلمان را دریافت کنند. به این منظور البته لازم است که تا حد زیادی به زبان آلمانی تسلط داشته باشید. در این صورت حتی در زمان رد درخواست پناهندگی شما در کشور آلمان می توانید درخواست آوسبیلدونگ دولدونگ (Ausbildungsduldung) کنید و پس از گذراندن این دوره ها، اقامت موقت دوساله آلمان را دریافت کنید. به این قانون 3+2 گفته می شود (به معنای گذراندن 3 سال دوره آوسبیلدونگ و سپس دریافت اقامت موقت دوساله آلمان)
اخبار جدید پناهندگی آلمان در سال 2019
به علت افزایش بسیار زیاد درخواستهای پناهندگی به کشور آلمان، سختگیریها برای پذیرش افراد از گذشته بیشتر شده و همچنین دیپورت متقاضیان پناهندگی در آلمان افزایش داشته است. طبق قوانین جدید، افرادی که با درخواست پناهندگی آنها موافقت نمیشود، باید هرچه زودتر این کشور را ترک کنند (در قوانین گذشته، این افراد سه ماه فرصت داشتند). در مقابل افرادی که با درخواست آنها موافقت شده، اما همچنان نتوانستند بیخطر بودن خود را به جامعه و دولت آلمان به اثبات برسانند، باید یک ردیاب الکترونیکی به مچ پای خود متصل نمایند.
همچنین آخرین اخبار منتشر شده در فوریه 2018 نشان می دهد که شمار پناهجویان در ماه ژانویه 2018 نسبت به ماه دسامبر سال گذشته حدود 6 درصد کاهش داشته است.حدود 5200 پناهجوی جدید در ماه ژانویه از کشورهای سوریه ، عراق ، نیجریه و ترکیه وارد آلمان شدند که با تقاضای 39.2 درصد آنها موافقت نشده و پرونده آنها رد شده است.
از طرف دیگر متاسفانه با ارتکاب جرم های سنگین توسط برخی از پناهجویان در خاک آلمان، نه تنها مخالفت ها با حضور پناجویان در خاک این کشور افزایش پیدا کرده بلکه حتی دولت فدرال آلمان نیز در حال حاضر برخلاف سالهای گذشته تمایل کمتری به پذیرش پناهجویان دارد.
دادگاه تجدید نظر برای پناهجویان
یکی از موقعیت های مناسبی که برای پناهجویان در آلمان وجود دارد امکان شکایت به دادگاه های آلمان در صورت رد درخواست پناهندگی است. پناهجویانی که در این کشور درخواست های آنها رد شده در بیشتر موارد به دادگاه ها شکایت می کنند و جالب اینجاست که در طول سالهای اخیر شکایت های بیش از نیمی از این دسته از پناهجویان موفق بوده و آنها توانسته اند در نهایت، در کشور آلمان موفق به اخذ پناهندگی شوند.