سایه بازنشستگی بر سر دربار انگلیس

شاهزاده فیلیپ، همسر ۹۶ ساله ملکه انگلیس، دیروز برای آخرین‌بار در یک مراسم رسمی حضور پیدا کرد و برای همیشه از مسئولیت‌هایش خداحافظی کرد تا بازنشستگی سرانجام به دربار پادشاهی انگلیس هم برسد.

شاهزاده انگلیسی با وجود سن زيادش در سلامت نسبي به سر مي‌برد و با تصميم خود بازنشسته مي‌شود. او اكنون از رياست و مديريت 785سازمان و نهاد كه بيشتر آنها سازمان‌هاي عام‌المنفعه و خيريه هستند كناره‌گيري مي‌كند.فيليپ در 65سال گذشته هميشه در مراسم‌هاي رسمي در كنار ملكه اليزابت حضور داشته است. غيراز اين، او خود در بيش از 22هزار و 200 مراسم رسمي حضور داشته و طي اين مدت حدود 5هزار و 500 سخنراني‌ داشته است.

شاهزاده فیلیپ كه 14كتاب هم نوشته از چهره‌هاي مورد احترام انگليس به شمار مي‌رود. او 2‌ماه پيش، زماني كه اعلام كرد تصميم دارد به‌زودي بازنشسته شود، همه را غافلگير كرد. بازنشستگي شاهزاده فيليپ قطعا يكي از ‌مهم‌ترين رويدادهاي زندگي سراسر ماجراي او به شمار مي‌رود. فيليپ در يونان به دنيا آمد و يك سال پس از تولدش، كودتاي نظامي در يونان حكومت عمويش را ساقط كرد. شاه جورج پنجم، پدربزرگ ملكه اليزابت، ناوگان دريايي سلطنتي انگليس را براي نجات فيليپ و خانواده‌اش به يونان فرستاد.

فيليپ 18ساله كه بود وارد دانشكده نيروي دريايي شد و در جنگ جهاني دوم هم حضور داشت. پس از آن، او هميشه رابطه نزديكي با نيروي دريايي سلطنتي داشته است. شاهزاده فيليپ چوگان را به‌صورت حرفه‌اي دنبال مي‌كرده است. اگرچه او طي سال‌هاي اخير چندين بار در بيمارستان بستري شده و تحت عمل جراحي هم قرارگرفته اما بسياري سلامتي كلي او را به‌خاطر ورزش و فعاليت زيادش مي‌دانند.

بازي تاج و تخت در اروپا

زماني پادشاهان و خاندان‌هاي سلطنتي در اروپا قدرت مطلق بودند اما اين روزها جايگاه آنها بيشتر به يك جايگاه تشريفاتي و نمادين تبديل شده است. در ميان 51 كشور قاره اروپا، 7 كشور هنوز نظام پادشاهي دارند: دانمارك، نروژ، سوئد، انگليس، هلند، بلژيك و اسپانيا. برخلاف انگليس، روند بازنشستگي در ميان پادشاهي‌هاي اروپا طي سال‌هاي اخير آغاز شده است. 4سال پيش بئاتريكس، ملكه هلند، روند بازنشستگي‌ها را آغاز كرد.

او 37 سال در رأس خاندان سلطنتي هلند بود. ملكه بئاتريكس خود در سال ۱۹۸۰ و پس از كناره‌گيري مادرش، ملكه جوليانا، به سلطنت رسيده بود. اقدام ملكه هلند بلافاصله با تصميم آلبرت، پادشاه بلژيك، براي كناره‌گيري از قدرت همراه بود. پس از او نيز خوان كارلوس، پادشاه اسپانيا، در سال 2014 تصميم گرفت به نفع پسرش از تاج و تخت كناره‌گيري كند.

خبر بازنشستگي شاهزاده فيليپ، موضوع بازنشستگي ملكه اليزابت 91 ساله را هم بار ديگر بر سر زبان‌ها انداخته است. 65 سال از حضور او در صدر خاندان سلطنتي انگليس مي‌گذرد و برخي معتقدند بازنشستگي فيليپ مي‌تواند مقدمه بازنشستگي ملكه باشد. خود ملكه اما چنين نظري ندارد و معتقد است سلطنت جايگاهي موقتي نيست.

2‌ ماه پيش همزمان با اعلام تصميم شاهزاده فيليپ، ملكه اليزابت هم خبر داد كه طي ماه‌هاي پيش رو برخي مسئوليت‌هايش در نهادها و سازمان‌هاي زيرمجموعه دربار سلطنتي را واگذار مي‌كند اما تصميمي براي كناره‌گيري ندارد. ملكه همچنان رياست و مديريت 600سازمان و نهاد را بر عهده دارد. فرزند بزرگ ملكه يعني شاهزاده چارلز، بيش از هر شاهزاده ديگري در تاريخ انگليس در صف رسيدن به تاج و تخت منتظر مانده است. او هم 68سال سن دارد.

نتايج يك نظرسنجي در انگليس نشان مي‌دهد 70درصد مردم اين كشور همچنان ملكه اليزابت را به چارلز ترجيح مي‌دهند و مي‌خواهند او «تا هر زمان ممكن» صاحب تاج و تخت بماند. بنابراين با وجود انتقادهايي كه برخي گروه‌هاي سياسي و نهادهاي اجتماعي در انگليس به خاطر هزينه‌هاي بالاي كاخ سلطنتي متوجه ملكه و همسرش كرده‌اند، ملكه اليزابت دوم برخلاف همسرش همچنان در قدرت خواهد ماند.